NASA və Tokionun Toho Universitetinin iştirakı ilə yaradılan superkompüter Yerin gələcəyinin geniş miqyaslı modelləşdirilməsini aparıb. Kompuyter planetimizdəki həyat şəraitinin nə zaman məhvolacağını hesablayıb.
Qarabaginfo.az Daily Mail-ə istinadən bildirir ki, hesablamalar göstərir ki, təxminən bir milyard ildən sonra, yəni 100,0002021-ci ildə Günəş aktivliyi elə səviyyəyə çatacaq ki, Yer səthində temperatur kritik dəyərləri keçəcək. Atmosfer oksigen itirməyə başlayacaq və okeanlar tədricən buxarlanaraq planeti cansız səhraya çevirəcək.
Yer kürəsi öz sonuna necə çatacaq?
Alimlər fəlakətin qəfil baş verməyəcəyini izah edirlər. Tədricən dəyişikliklər artıq təbii proseslərə xasdır: Günəş qocaldıqca daha parlaq və isti olur. Hər milyard ildən bir onun parlaqlığı təxminən 10 faiz artır ki, bu da Yerin iqliminə birbaşa təsir göstərir.
Günəş radiasiyası kritik həddə çatdıqda “istixananın çökməsi” baş verəcək: karbon qazı sürətlə parçalanmağa başlayacaq, fotosintezdən asılı bitkilər məhv olacaq. Bunun ardınca əksər heyvanlar gələcək, okeanlar həddindən artıq qızdırılan suyun buxarlanan su anbarlarına çevriləcək. Temperaturun artması rütubətin artmasına səbəb olacaq ki, bu da daha sonra istixana effektini gücləndirən su buxarının buraxılmasına səbəb olacaq. Bu, biosferin məhvini sürətləndirərək, pis dövrə yaradacaq.
Alimlər bəşəriyyətin xilası haqqında nə deyirlər?
Modelləşdirməyə görə, cəmi 500 milyon ildən sonra oksigenin səviyyəsi təhlükəli səviyyəyə düşməyə başlayacaq və planetdə yalnız onsuz yaşaya bilən mikroblar qalacaq. Bütün həyat uyğunlaşmağa və ya yox olmağa məcbur olacaq.
Buna görə də NASA tədqiqatçıları inanırlar ki, bəşəriyyət Yerdən kənarda sağ qalmağın yollarını fəal şəkildə axtarmalıdır. Ən çox müzakirə olunan yollardan biri Marsın məskunlaşmasıdır. İlon Mask dəfələrlə Qırmızı Planeti “sivilizasiyanın sığorta siyasəti” adlandıraraq, insan övladının davamı üçün başqa səma cisimlərinə köçürülmənin zəruri olduğunu deyib.
Marsdan başqa, astrobioloqlar digər namizədləri də nəzərdən keçirirlər – Yupiter və Saturnun peykləri, məsələn, Avropa və Enceladus, onların buzlu səthləri altında potensial həyat formaları olan okeanlar ola bilər. “Yaşayış zonasında” yerləşən Proxima b və Kepler-452b kimi Yerə bənzər ekzoplanetlər də fəal şəkildə tədqiq olunur.
Yer üzündə həyatın yox olması qaçılmaz olsa da, modelləşdirmə nəticələri planetin əbədi olmadığını xatırladır. Günəşin təbii təkamülü nəticəsində yaranan tədricən iqlim dəyişiklikləri Yer kürəsini yaşayış üçün yararsız hala salacaq. Buna görə də kosmik miqrasiya texnologiyalarının inkişafı və yeni dünyaların axtarışı elmi fantastika deyil, Kainatda həyatı qorumağa çalışan insan şüurunun təkamülünün məntiqi davamıdır.